اثر سولفات روی و اسیدآسکوربیک بر برخی صفات مورفو-فیزیولوژیک سرخارگل (echinacea purpurea) در شرایط تنش کم آبی

به منظور ارزیابی اثر سولفات روی و اسید آسکوربیک بر برخی صفات مورفو-فیزیولوژیک گیاه سرخارگل (echinacea purpurea) در پاسخ به تنش کم آبی آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار در طی سال 92-1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش شامل تنش کم آبی به عنوان فاکتور اصلی در 3 سطح (a1: آبیاری پس از 70 میلی­ متر تبخیر ،a2: آبیاری پس از 120 میلی متر تبخیر و a3: آبیاری پس از 170 میلی­ متر تبخیر از تشتک کلاس a) و ترکیب تیماری شامل سولفات روی در دو سطح (b1: عدم مصرف و b2: محلول­ پاشی سولفات روی با غلظت 5 در هزار) و محلول پاشی اسیدآسکوربیک در 4 سطح (c1: عدم مصرف، c2: 50، c3: 100و c4:150 میلی گرم بر لیتر) به عنوان فاکتور فرعی بودند. نتایج آزمایش نشان دادند که اعمال تنش کم آبی در سرخارگل منجر به ایجاد اختلاف معنی دار در صفات قطر ساقه، تعداد شاخه گل دهنده، تراکم روزنه، غلظت روی بخش هوایی، عملکرد تر بوته، محتوای رطوبت نسبی برگ (rwc)، شاخص سطح برگ (lai)، غلظت پرولین، سرعت رشد محصول ((cgr، سرعت رشد نسبی ((rgr و سرعت جذب خالص (nar) گردید. مقایسه میانگین ها برای اثر تنش خشکی نشان داد که بیشترین شاخص سطح برگ مربوط به تیمار آبیاری کامل با 2.85 بود. مقایسه میانگین ها برای ترکیب تیماری تنش خشکی و محلول پاشی سولفات روی نشان داد که بیشترین غلظت پرولین مربوط به تیمار محلول پاشی سولفات روی در شرایط آبیاری پس از تبخیر 170 میلی متر از تشتک تبخیر با 10.16 میلی گرم بر گرم وزن تر ،کمترین غلظت پرولین مربوط به تیمار عدم محلول پاشی سولفات روی در شرایط آبیاری کامل با 0.08 میلی گرم بر گرم وزن تر برآورد شدند. بیشترین سرعت رشد محصول به میزان 6.77 گرم بر متر مربع در روز به تیمار شاهد و کمترین مقدار آن برابر 4.16 گرم بر متر مربع در روز مربوط به تیمار تنش 170 میلی متر مربوط بودند. بیشترین سرعت رشد به میزان 0.19 گرم بر متر مربع در روز به تیمار شاهد و کمترین مقدار آن برابر 0.14 گرم بر متر مربع در روز به تیمار تنش 170 میلی متر مربوط بودند. بیشترین سرعت جذب خالص به میزان 2.64 گرم بر متر مربع در روز به تیمار شاهد و کمترین مقدار آن برابر 1.19 گرم بر متر مربع در روز به تیمار تنش 170 میلی متر اختصاص داشت. با توجه به نتایج این تحقیق کاربرد اسیدآسکوربیک به عنوان یک آنتی­ اکسیدان، می تواند اثرات مضر تنش کم آبی در برخی صفات مورد مطالعه از جملهnar، cgr،rgr  و rwc را در سرخارگل کاهش دهد.